Saħħa (Page 3)

hair loss why does hair loss happen

“Għaliex qed jaqagħli xagħri?” – Nokkli jew lixx, twil jew qasir, bjonda jew brunette, xagħrna huwa parti mill-identita’ tagħna, u mhux mument sabiħ meta tibda tara li qed titlef xagħrek jew li qed jirqaq. Hemm ħafna raġunijiet għala jaqa’ x-xagħar u ħafna drabi hemm modi li bihom tista’ titratta dil-problema. Għalkemm tajjeb ngħidu li huwa aċċettabbli wkoll li tagħżel li tħallih kif inhu. “Għaliex qed jaqagħli xagħri?” Ix-xagħar jgħaddi minn tlett fażijiet ewlenin: il-fażi tat-tkabbir (li tieħu 3-5 snin), il-fażi intermedjarja (tul ta’ ġimgħatejn) u l-fażi tat-twaqqigħ. F’ċirkustanzi normali nitilfu madwar 50 sa 100 xagħra kuljum. Il-folliċi tax-xagħar jistgħu ikunu fi kwalunkwe fażi mit-tlett fażijietRead More…

cervical cancer awareness month

Fix-xahar ta’ Jannar li fih nippromovu aktar għarfien dwar il-kanċer ċervikali, l-Għaqda Dinija tas-Saħħa tinkoraġġixxi lin-nisa biex isiru jafu aktar dwar dan is-suġġett, jagħmlu t-testijiet neċessarji kif ukoll jieħdu t-tilqima relatata. Il-kanċer ċervikali jista’ jiġi prevenut u saħansitra kkurat jekk jinqabad fl-istadju bikri tiegħu. Is-Sintomi Tal-Kanċer Ċervikali Is-sintomi ta’ dan it-tip ta’ kanċer mhux dejjem ikunu preżenti minn kmieni, u għalhekk l-iscreening huwa l-aħjar mod li bih tista’ tipprevjenih. Madankollu, l-ewwel sintomi viżibbli ħafna drabi jkunu relatati ma’ dmija, speċjalment dmija bejn menstrwazzjoni w’oħra, dmija wara l-menopawsa, jew dmija waqt jew wara s-sess. Għalhekk, huwa mportanti li żżur it-tabib immedjatament jekk tesperjenza xi dmija minnRead More…

I took the covid vaccine

“Ħadt il-vaċċin kontra l-COVID19 Pfizer-BioNTech biex nipproteġi lili nnifsi u l-komunita’ li nservi”, qalet l-infermiera speċjalista tas-saħħa pubblika Tracy… Sa fl-aħħar il-vaċċin kontra l-COVID19 wasal ukoll f’Malta. Dawk kollha li jaħdmu fis-settur tas-saħħa huma l-ewwel li bdew jingħataw dan il-vaċċin. Ħafna nies għadhom itellgħu u jniżżlu jekk jaċċettawx li jieħdu l-vaċċin. Għalhekk tkellimna ma Tracy, infermiera speċjalista fis-saħħa pubblika. Tracy għandha 59 sena, hija parzjalment Maltija u taħdem m’ ommijiet u familji bi tfal mit-twelid sa ħames snin. Tracy taħdem fil-komunita’ bħala ‘health visitor’ iżżur l-ommijiet u l-familji tagħhom fi djarhom. Hija temmen li hija responsabbilta’ tagħha u parti mill-irwol tagħha, li tipproteġi lilha nfishaRead More…

spa and wellness

Permezz tas-servizzi li toffri, Yasmin minn ‘Sanya Eco Spa and Wellness Centre’ tgħin lin-nies jeħilsu mill-istress u mill-għajja esaġerata u jesperjenzaw sens profond tal-benesseri u paċi. Imma x’differenza hemm bejn l-istress u għajja esaġerata? Jekk qabel il-COVID-19 l-istress u l-ansjeta’ kienu magħrufa li jikkawżaw ħafna ħsibijiet, issa nistgħu ngħidu li żgur li għandhom jingħataw prijorita’. Il-COVID irnexxielu jgħakkes ħafna nies, speċjalment nisa, billi kkawża għajja esaġerata. L-aktar ħaġa mportanti li għandna nżommu f’moħħna hija li hemm differenza kbira bejn stress u għajja esaġerata. Ġisimna huwa reżiljenti għall-istress. Aħna kapaċi nifilħu ċertu ammont ta’ stress għal ammont ta’ żmien. Imma meta nilħqu l-limitu b’għajja tremenda inkunuRead More…

what is the difference between food allergies and food intolerances

X’inhi id-differenza bejn allerġija u intolleranza għal tipi ta’ ikel? Sensittivita’ u intollerenza għall-ikel huma aktar komuni minn allerġija għall-ikel, skont il-‘British Allergy Foundation’. Madankollu, l-ebda minn dawn ma jinvolvi s-sistema immunitarja. Ċertu ikel jista’ jikkawża xi intolleranza fis-sistema diġestiva. Dan jiġri meta l-ġisem ma jkunx jista’ jkissru sew jew meta l-ġisem ikun qed ikollu reazzjoni għall-ikel li għandu sensittivita’ għalih, per eżempju, intollerenza għall-lattosju sseħħ meta l-ġisem ma jkunx kapaċi jkisser il-lattosju, li huwa tip ta’ zokkor li jinsab fil-prodotti magħmula mill-ħalib. Intollerenza għall-ikel hija ġeneralment relatata mal-ammont li jiġi kkunsmat: nies b’intollerenza għall-ikel jistgħu ma jesperjenzawx sintomi jekk ma jieħdux ammont kbir minnuRead More…

am i menopausal menopause symptoms

“Menopawsa hekk tkun?” “Vera li hija daqshekk sħana, jew diġa qed nesperjenza xi sintomi tal-menopawsa?” Kemm il-darba nisimgħu dawn il-mistoqsijiet? Jew nirrimarkaw b’dan il-mod, speċjalment waqt il-ġranet sħan tas-sajf? Il-verita’ hi li din hija fażi li n-nisa kollha jgħaddu minnha eventwalment, għalhekk jagħmel ħafna sens li dan il-ħsieb jgħaddilna minn moħħna, anke sa minn eta’ bikrija f’ħajjitna. Il-menopawsa hija l-perjodu ta’ meta mara tieqaf tesperjenza menstrwazzjoni u ma tkunx tista’ tinqabad tqila b’mod naturali. Il-menopawsa hija ddefinita bħala 12-il xhar mingħar dmijja tal-menstrwazzjoni fin-nuqqas ta’ kundizzjonijiet oħra. Aħna u nikbru, l-ovarji tagħna jieqfu jipproduċu biżżejjed estroġen u għalhekk ma tibqax tinqata’ bajda kull xahar. DanRead More…

Ma nistax nieħu nifs … Dak huwa l-ħsieb ewlieni li jiġini f’moħħi kull darba li nesperjenza attakk ta ansjeta‘. Imbagħad inħoss sidri jingħafas, qalbi taħrab, ġismi jibda jirtogħod, ma nkunx nista’ niffoka u nesperjenza l-agħar sensazzjoni ta’ biża. Dak il-ħin, id-dinja tieqaf iddur. Imbagħad infakkar lili nnifsi biex nerġa nibda nieħu n-nifs sew … nifsijiet bilmod waqt li ngħannaq lili nnifsi – ġest li jgħinni nħossni aktar sigura … imbagħad nibda nerġa niffoka ftit ftit. Niftaħ għajnejja li jkunu laħqu mtlew bid-dmugħ u nkun nista’ nerġa nara d-dinja ta’ madwari. Bilmod il-mod kollox jibda jaqleb għall-aħjar u minn hemm jirnexxili nħalli l-attakk t’ansjeta’ warajja, uRead More…

hysterectomy and hrt

Permezz tal-Isterektomija u l-HRT rnexxieli nieħu ħajti lura… Għalkemm il-‘period’ tiegħi kien dejjem regolari u ħafif, sa mill-bidu soffrejt mill-PMS, u minħabba f’hekk kont inbagħti ħafna bil-burdati, kont inkun imdejqa u sensittiva tant li kont ninfaqa’ nibki malajr. Niftakarni naħseb ħafna fuq il-mewt u kont anke nesperjenza konfużjoni mentali ġimgħa qabel u ftit ġranet wara li kont inkun bil-‘period’. Dan ifisser li għal 10t’ijiem minn kull xahar ma kontx inkun il-persuna ferriħija li jien fir-realta’. Bħala nisa nitgħallmu ngħixu b’din il-bidla kontinwa minħabba li nafu li ma tantx nistgħu nagħmlu affarijiet biex nibdluha – awtomatikament naħsbu li din hija parti mir-realta’ ta’ x’jiġifieri li tkunRead More…

post partum psychosis

Il-Vjaġġ Matern Tiegħi Lejn Ġenn Tal-Moħħ Temporanju Qatt ma kont smajt dwar il-possibilta’ ta’ psikożi wara t-twelid tat-tarbija (post-partum psychosis), sakemm din ipprovat tkissirli ħajti. L-ewwel tarbija tiegħi twieldet permezz ta’ ċesarja urġenti wara ħafna ħin fil-ħlas. Nemmen li l-esperjenzi li għaddejt minnhom fl-ewwel ftit xhur wara l-ħlas komplew jiggravawli s-saħħa mentali tiegħi, li eventwalment inbidlet f’psikożi severa tmien xhur wara. Ibni ddaħħal l-isptar tlett darbiet f’dawk l-ewwel ftit xhur ta’ ħajtu; il-fatt li kelli nieqaf inredda’ t-tarbija tiegħi wara li rritornajt lura x-xogħol ‘full time’ ma għenix, speċjalment għax ma kontx tlabt l-għajnuna għad-dipressjoni u l-ansjeta’ li kont diġa’ qed nesperjenza. B’dawn il-problemi kollhaRead More…

movember

F’dawn l-aħħar snin rajna żieda f’interess fuq is-saħħa mentali u fiżika ta’ l-irġiel, speċjalment fix-xahar ta’ Novembru. Fl-fatt, fil-bidu ta’ dan ix-xahar, li jġorr ukoll it-terminu ‘Movember‘, numru t’irġiel jibdewh mingħajr leħja, u matul ix-xahar ikabbru l-mustaċċi. Dan il-ġest isir bil-ħsieb li jqajjem kuxjenza dwar is-saħħa tar-raġel, b’mod aktar speċifiku, l-kanċer tal-prostata u tat-testikoli, dipressjoni, ansjeta’ u suwiċidju. Din il-kampanja tfittex li tħeġġeġ lill-irġiel biex jgħixu ħajja b’saħħa aħjar. Il-moviment Movember jagħraf il-bidu tiegħu lis-sena 2003 fl-Awstralia. Madankollu llum huwa meqjuż bħala avveniment globali. Movember ma jiffokax biss fuq is-saħħa fiżika tar-raġel, iżda wkoll dik mentali. L-idea ta’ tkabbir ta’ mustaċċi hija biss mezz liRead More…